راز بدن سالم در فصل سرد سال چیست؟ سفارش های متخصص طب ایرانی
به گزارش آرایش عروس، متخصص طب ایرانی اظهار داشت: در فصل سرد سال، احتمال شیوع بیماری های ویروسی بخصوص در دستگاه تنفسی و گوارش افزایش خواهد یافت.
خبرگزاری مهر - گروه سلامت:
با فرارسیدن فصل سرد سال، تغییرات طبیعی در فیزیولوژی بدن انسان باعث دگرگونی الگوی بیماریها می شود؛ به شکلی که در این دوران، شیوع بیماری های ویروسی خصوصاً عفونت های تنفسی و گوارشی افزایش می یابد؛ تقویت سیستم ایمنی، رعایت اصول بهداشتی و استفاده از تغذیه مناسب و دمنوش های گیاهی، نقش کلیدی در پیشگیری و کاهش شدت این بیماریها دارد. استراحت کافی، مصرف مایعات، غذاهای مقوی و پرهیز از غذاهای سنگین، از مهم ترین سفارش ها برای رویارویی با ویروس ها در فصل های سرد سال است. در این راستا گزارشگر مهر با مصطفی احمدی استادیار دانشگاه علوم پزشکی بابل و متخصص طب ایرانی گفتگویی داشته است.
با پایان تابستان بدن گرفتار چه تغییراتی می شود؟
احمدی: با ورود از فصل گرم به فصل سرد سال، بدن انسان تحت تأثیر طبیعت هوشمند بدن یا همان فیزیولوژی، تغییرات گسترده ای را تجربه می کند. این تغییرات شامل گردش خون، سطح هورمون ها، ریتم خواب و نوع تغذیه است که همگی در سازگاری بدن با شرایط محیطی نقش دارند. در فصل گرم، خون بیشتر به سطح پوست جریان پیدا می کند تا دمای بدن کاهش پیدا کند و تعادل حرارتی حفظ شود. اما در فصل سرد، شرایط متفاوت می باشد. بدن برای ممانعت از کاهش دما، خون رسانی را به سطح پوست محدود کرده و جریان خون را بسمت ارگان های داخلی مانند کبد و معده هدایت می کند. به همین دلیل، در فصل سرد قدرت هضم و عملکرد سیستم گوارشی افزایش می یابد. این تغییرات فیزیولوژیک باعث می شود نوع بیماریها نیز در فصول مختلف تفاوت داشته باشد. در فصل گرم، مشکلات گوارشی بیشتر بروز می کند، در صورتیکه با شروع فصل سرد، علایم گوارشی کاسته شده و بیماری های ویروسی، خصوصاً عفونت های تنفسی، شیوع بیشتری پیدا می کنند؛ همینطور توجه به این تغییرات طبیعی بدن در فصل های مختلف، می تواند در پیشگیری و مدیریت بیماری های فصلی مؤثر باشد.
چرا بیماری های ویروسی در فصل سرد افزایش میابند؟
احمدی: در فصل سرد سال، احتمال شیوع بیماری های ویروسی خصوصاً در دستگاه تنفسی و گوارش بیشتر می شود. در این دوره، علاوه بر آنفلوانزا و کرونا که عمدتا سیستم تنفسی را درگیر می کنند، ویروس های گوارشی نیز می توانند موجب بروز بیماری شوند. این نوع بیماریها با علائمی مانند اسهال، استفراغ، تب خفیف، سردرد، درد عضلانی و گرفتگی یا پیچش شکم همراه هستند. در نگاه نخست ممکنست این علایم با مسمومیت غذایی اشتباه گرفته شود، اما منشأ اصلی آنها عفونت ویروسی است. این دسته از بیماریها که در اصطلاح عامیانه به آنها «آنفولانزای معده» گفته می شود، اغلب علایم تنفسی واضحی مانند سرفه یا آبریزش بینی ندارند و بیشتر بشکل مشکلات گوارشی بروز می کنند. ویروس هایی مانند آدنوویروس، روتاویروس و نورویروس همچون مهم ترین عوامل بروز این بیماریها هستند. ویروس ها درمان دارویی اختصاصی ندارند و بهترین راه حل برای رویارویی با آنها، رعایت نکات پیشگیرانه و تقویت سیستم ایمنی بدن است. به علت توان بالای ویروس ها در تغییر و جهش ژنتیکی، ایمنی پایدار در مقابل آنها دشوار است؛ همان گونه که در مورد کرونا مشاهده شد. با این وجود واکسیناسیون و مواجهه تدریجی بدن با ویروس ها می تواند سطح مقاومت ایمنی را افزایش دهد.
نقش سیستم ایمنی در کنترل بیماری های ویروسی چیست؟
احمدی: آنفلوانزا به عنوان یکی از قدیمی ترین بیماری های ویروسی تاریخ بشر، هیچ گاه درمان قطعی نداشته است. به علت جهش های پی درپی ویروس ها، پیشگیری و تقویت سیستم ایمنی بهترین راه حل برای رویارویی با این بیماریها بشمار می رود.
آنفلوانزا از آغاز تاریخ تا حالا در بین انسان ها باقیمانده و هیچ درمان قطعی برای آن ارایه نشده است. علت اصلی این مساله توان بالای ویروس آنفلوانزا در تغییر و جهش ژنتیکی است که موجب می شود بدن بطور کامل در مقابل آن ایمن نشود. در عین حال، سیستم ایمنی انسان در طی زمان مقاومت بیشتری نسبت به ویروس ها پیدا می کند؛ مگر آنکه جهش های ناگهانی مانند آنفولانزای پرندگان رخ دهد. ویروس ها بطور کامل از بین نمی روند و هر سال با گونه های جدید ظاهر می شوند. از ین جهت، کنترل و پیش گیری از ورود آنها به بدن اهمیت زیادی دارد. برای این منظور، رعایت اقداماتی مانند شست وشوی مرتب دست ها، استفاده از ماسک، رعایت فاصله اجتماعی، ضدعفونی سطوح و اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار سفارش می شود. آموزش به دانش آموزان درباره ی بهداشت فردی، خصوصاً در شروع سال تحصیلی و فصل سرد، نیز از راهکارهای مهم پیشگیری است. برخی گروه ها بیشتر از دیگران در معرض ابتلاء به بیماری های ویروسی قرار دارند. افراد سالمند، خردسالان خردسال، بیماران دارای سیستم ایمنی ضعیف یا افرادی که به علت مصرف داروهایی مانند کورتون گرفتار سرکوب سیستم ایمنی هستند، جزو گروههای پرخطر محسوب می شوند. برای این افراد، رعایت اصول بهداشتی و مراقبتی باید جدی تر دنبال شود. تقویت سیستم ایمنی بدن، کلید اصلی رویارویی با بیماری های ویروسی است و باآنکه درمان قطعی برای آنفلوانزا و ویروس های مشابه وجود ندارد، اما با مراقبت های فردی و اقدامات پیشگیرانه میتوان خطر ابتلاء و شدت بیماری را کم کرد.
توصیه طب ایرانی برای تقویت سیستم ایمنی در فصل سرد چیست؟
احمدی: با آغاز فصل سرد سال و افزایش احتمال ابتلاء به بیماری های ویروسی، تقویت سیستم ایمنی بدن اهمیت ویژه ای پیدا می کند. پیشگیری بهترین شیوه رویارویی با ویروس هاست و میتوان با اصلاح سبک زندگی و استفاده از غذاهای مقوی، مقاومت بدن را بالا برد. مصرف دمنوش های گیاهی همچون دم نوش بابونه به علت خاصیت ضدالتهابی و تقویت کنندگی سیستم ایمنی خیلی مؤثر است. همینطور استفاده از میوه ها و سبزیجات غنی از ویتامین C مانند فلفل دلمه ای، پرتقال و دیگر مرکبات سفارش می شود. از دیگر روش های پیشنهادی طب ایرانی میتوان به جوشاندن سه عدد گل میخک در یک لیوان شیر و نوشیدن آن قبل از خواب اشاره نمود که به بهبود شرایط هورمونی و ایمنی بدن کمک می نماید. علاوه بر این، جایگزین کردن درمان های طبیعی به جای مصرف طولانی مدت داروهایی مانند کورتون نیز برای کاهش التهاب و تقویت بدن سفارش می شود. در حوزه تغذیه، مصرف غذاهای سبک و مقوی مانند سوپ سبزیجات و فرآورده های طبیعی نظیر پنیر کاتج تهیه شده از جوشاندن شیر و افزودن چند قطره آب لیمو می تواند به بهبود عملکرد سیستم ایمنی کمک نماید. نوشیدن آب پنیر حاصل از این پروسه نیز یکی از راه های سنتی تقویت بدن است. مصرف سبزیجات با برگ سبز شامل برگ چغندر، جعفری، کاهو و برگ ترب دارای اهمیت زیادی است. این سبزیجات علاوه بر مواد مغذی، خاصیت ضدالتهابی نیز دارند. استفاده از دم نوش زردچوبه یک قاشق مرباخوری زردچوبه با آب ولرم و همینطور مصرف سیر به علت وجود ترکیب آلیسین، به عنوان یک ضدویروس طبیعی خیلی سفارش می شود. رعایت این سفارش های ساده در فصل سرد می تواند نقش برجسته ی در پیش گیری از ابتلاء به بیماری های ویروسی و حفظ سلامت عمومی داشته باشد.
راهکارهای مراقبتی هنگام ابتلاء به بیماری های ویروسی چیست؟
احمدی: برای بیماری های ویروسی درمان قطعی وجود ندارد و در زمان ابتلاء باید بر کنترل علایم و تقویت سیستم ایمنی تمرکز کرد. مصرف مایعات کافی و استفاده از دمنوش های گیاهی از مهم ترین سفارش ها در این شرایط است.
باتوجه به ماهیت متغیر ویروس ها، درمان قطعی برای بیماری های ویروسی در دسترس نیست، در صورت ابتلاء به بیماری هایی مانند آنفلوانزا یا عفونت های ویروسی گوارشی، بهترین روش، مراقبت های علامتی است تا سیستم ایمنی بدن بتواند با ویروس روبرو شود. در این شرایط پزشکان معمولا به جای تجویز داروی ضدویروس اختصاصی، درمان های علامتی مانند کنترل تب، کاهش ضعف عمومی یا رفع مشکلات گوارشی را پیشنهاد می کنند. یکی از مهم ترین اقدامات، مصرف مایعات کافی است. کم آبی بدن خصوصاً در زمان تب، اسهال یا استفراغ می تواند وضعیت بیمار را وخیم تر کند. نوشیدن آب ساده، آب پنیر سنتی، و انواع دمنوش های گیاهی همچون بابونه، گزنه و آقطی، علاوه بر جبران کم آبی، به کاهش التهاب و تقویت بدن کمک می کنند. علاوه بر این، استفاده از مواد طبیعی مانند پیاز، سیر و زردچوبه به علت خاصیت ضدالتهابی و ضدویروسی سفارش می شود. این ترکیبات می توانند به کاهش شدت علایم کمک کرده و روند بهبودی را تسریع کنند؛ گرچه هیچ داروی قطعی برای درمان ویروس ها وجود ندارد، اما رعایت اصول مراقبتی و تغذیه ای در کنار استراحت کافی می تواند نقش مهمی در بهبود سریع تر بیمار ایفا کند.
مراقبت های لازم هنگام بیماری ویروسی چیست؟
احمدی: استراحت کافی بدن در ایام اول بیشترین انرژی را صرف مبارزه با ویروس می کند، به ویژه ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول احتیاج به استراحت مطلق بدن وجود دارد؛ همینطور افراد اگر توان بدنی داشتند، بهتر است غذا مصرف نکرده و مانند یک روزه کوتاه، معده را خالی نگه دارند تا انرژی بدن صرف هضم غذا نشود. افراد در این دوران باید از غذاهای سبک و زودهضم مثل سوپ رقیق، آب ماهیچه، فیله یا سینه مرغ کبابی، آب سیب طبیعی یا پودر آب پنیر، میوه های ساده مثل سیب یا موز، سبزیجات تازه به مقدار کم استفاده و از غذاهای سنگین و چرب که موجب کند شدن روند بهبودی می شود، پرهیز کنند. در دوران بیماری مصرف مایعاتی آب ساده، دمنوش های ضدالتهاب و ضدویروس بابونه، گزنه، بنفشه، آقطی، زردچوبه، سیر، پیاز و ترکیب دم نوش بنفشه، شکر و نیشکر برای کنترل تب و تقویت سیستم ایمنی. چون زیاد از کم آبی بدن در اثر تب یا علایم گوارشی جلوگیری می کند. پروبیوتیک ها بیماری می تواند تعادل میکروب های مفید روده را بر هم بزند و برای بازگرداندن این تعادل از مکمل پروبیوتیک و استفاده از غذاهای تخمیری مثل ماست خانگی، کفیر، یا مقدار کم سرکه طبیعی تخمیری استفاده گردد. همینطور افراد برای کنترل علایم تب و درد می توانند از مسکن های سبک البته با تجویز پزشک یا استفاده از دمنوش های آرام بخش مثل نعنا، بابونه، دارچین، تخم کاهو بهره برده و مصرف مایعات زیاد و پروبیوتیک ها خیلی کمک کننده هستند؛ به شکل کلی هدف این است که بدن انرژی کافی برای مبارزه با ویروس را پیدا کرده، کم آب نشده و علایم بشکل حمایتی کنترل شوند تا سیستم ایمنی بتواند با ویروس روبرو شود.
به طور خلاصه، این تغییرات فیزیولوژیک سبب می شود نوع بیماریها هم در فصول مختلف تفاوت داشته باشد. مصرف سبزیجات با برگ سبز شامل برگ چغندر، جعفری، کاهو و برگ ترب دارای اهمیت زیادی است. احمدی: استراحت کافی بدن در روزهای اول بیشترین انرژی را صرف مبارزه با ویروس می کند، بخصوص ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول نیاز به استراحت مطلق بدن وجود دارد؛ همچنین افراد اگر توان بدنی داشتند، بهتر است غذا مصرف نکرده و مانند یک روزه کوتاه، معده را خالی نگه دارند تا انرژی بدن صرف هضم غذا نشود.
منبع: آرایش عروس
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب